افراد مسلمان در ماه رمضان مانند هر ماه ديگرى بايد اعمال آن را انجام دهند از اين رو مى خواهيم بهترین اعمال در ماه رمضان را براى شما ذكر كنيم تا بتوانيد با انجام دادن اين اعمال از فضيلتشان برخوردار شويد؛ ماه رمضان يكى از ماه هاى مبارک خداوند است كه انجام هر عبادت در اين ماه، ثواب و پاداش هاى فراوان دارد و هر اعمالى به نوبه خود بهترين اعمال در ماه رمضان محسوب مى شود.

در اين مقاله مى خواهيم برخى از بهترین اعمال در ماه رمضان را با يكديگر مرور كنيم كه با انجام آن ها مى توان بيشتر به خدا نزديک شد و دل ها را صاف كرد چرا كه با ياد خدا دل ها آرام مى گيرد.

بهترین اعمال در ماه رمضان چیست؟

اعمال بسيارى در ماه مبارک رمضان سفارش شده است كه برخى از آن ها در قرآن كريم و برخى نيز از امامان و پيامبران تاكيد شده است كه شامل خواندن دعاهاى مختلف در روزها و شب های ماه رمضان مى باشد.

حضرت رسول اكرم (ص) در اين باره فرموده اند كه : ( مردم، همانا ماهی با بركت و پر از رحمت و آمرزش به شما روى آورده است. اين ماه نزد خدا برترين ماه است و روزهايش برترين روزها و شب‌هايش برترين شب‌ها و ساعت‌هايش برترين ساعات است. در اين ماه شما به ميهمانى خدا دعوت شده‌‏ايد و در زمره بهره‌‏مندان از كرامت خداوند قرار گرفته‌‏ايد، در اين ماه نفس‌هاى شما تسبيح خداست و خواب شما عبادت است و اعمال شما پذيرفته و دعايتان به اجابت مى‌‏رسد.)

ماه مبارک رمضان ماهى است كه فرد مومن با انجام دادن اعمال واجب و مستحب ثواب فراوان مى برد و حتی گفته مى شود كه خواب مومن در ماه مبارک رمضان عبادت است؛ در ادامه مقاله اعمال واجب و مستحب را براى شما ذكر خواهيم كرد.

اعمال واجب و مستحب در ماه رمضان كدامند؟

در ماه مبارک رمضان اعمال واجب و مستحبی به مومن سفارش شده است كه بايد واجب ها را انجام دهد و اعمال مستحب را بهتر است ترک نكند؛ اين اعمال به شرح زير هستند :

1 . روزه : روزه از جمله واجبات و بهترین اعمال در ماه رمضان برای مومنین مى باشد چرا که خداوند روزه را وسیله‌ای براى تربیت كردن روح و روان انسان قرار داده است.

در واقع روزه تنها مختص غذا نخوردن نمى باشد بلکه بايد در طول مدت روزه دارى روزه زبان، چشم، نفس، قلب، روح و سر نیز گرفت و هر كدام بدين معناست كه گناهى با اين اعضا انجام نشود؛ روزه زبان به معنی محافظت كردن و نگهداری از زبان از گناهان مختلف مانند دروغ و غیبت و تهمت و امثال این‌هاست.

روزه چشم یعنی خودداری كردن چشم از نگاه کردن به منظره های ممنوعه و حرام می باشد؛ روزه گوش نيز به معنى خودداری کردن از شنیدن سخن هاى بد و بیهوده و غیبت مى باشد.

روزه نفس نيز به معنى ترک كردن آرزوها و آمال دنیوی و ترک كردن شهوت هاى نفسانی مى باشد؛ روزه قلب نيز به معنی خالى كردن قلب خود از محبت دنیا و زینت‌های آن است؛ روزه روح هم به معناى تخلیه كردن روح از آرزوی نعمت‌های دنیوی می باشد.

روزه سر به معنای قطع كردن و باز داشتن روح و روان از غیر خدا مى باشد؛ پیامبر اکرم (ص) مى گويند : «روزه سپری در برابر آتش است. روزه بگیرید تا تندرست شوید. برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدن‌ها روزه‌داری است. »

2 . قرائت قرآن : قرآن خواندن نیز یکی از بهترین اعمال در ماه رمضان است و طبق احادیثى كه از امامان و پيامبران آمده است، ماه رمضان بهار قرآن مى باشد؛ امام صادق(ع) می‌فرمایند: « با قرآن به استقبال ماه رمضان بروید. ضمن اینکه ثواب قرائت یک آیه از قرآن در ماه مبارک رمضان برابر است با یک ختم قرآن در ماه‌های دیگر. »

3 . دعا و استغفار : ماه مبارک رمضان را ماه دعا و استغفار مى دانند كه طبق روایات ذكر شده، امام زین‌العابدین(ع) در طول این ماه جز به دعا و تسبیح و استغفار و تکبیر لب نمی‌گشود؛ زيرا مطابق پیامبر(ص) كه فرموده اند : (دعای روزه‌دار ردّ نمی‌شود)؛ خداوند دعا خواندن و استغفار کردن را یکی از بهترین اعمال در ماه رمضان می دانند.

4 . خواندن ادعیه : در ماه مبارک رمضان ادعيه هاى مخصوصی سفارش شده است که آن ها جزو بهترین اعمال در ماه رمضان هستند و در هر روز و برای تعقیبات نماز هستند به عنوان مثال دعای یا علی یا عظیم… و دعای اللهم ادخل علی… و دعای افتتاح و دعای سحر و دعای افطار و… از اين دسته ادعيه اند.

5 . غسل كردن : غسل كردن در این ماه مبارک بسيار توصيه شده است که ثواب بسیار دارد.

6 . نمازهای مخصوص : خواندن نمازهای مخصوص در ماه مبارک رمضان بسيار سفارش شده است.

7 . افطار : افطار دادن از جمله اعمال بسیار معنوی در ایام رمضان مى باشد؛ خداوند در این ماه مبارک رمضان و در لحظه افطار موجب نجات یک میلیون نفر در هر روز از ماه رمضان از آتش جهنم مى شوند ؛ در ضمن از جمله اعمالى كه بسيار پسنديده هستند، افطاری دادن در ماه مبارک رمضان به روزه‌داران است چرا که افطار دادن بهترین اعمال در ماه رمضان است.

طبق روایتى كه از امام صادق (ع) در رابطه با اين ماه آمده است، افطاری دادن در طول ماه مبارک رمضان اجر بسيار زيادى دارد که معادل با آزاد كردن ۳۰ بنده مؤمن مى باشد.

8 . سحر : بعد از گزينه افطار، سحر نيز جزو لحظات بسيار معنوى و پر فيض در طول ماه مبارک ایام رمضان است که داراى ادعیه و اعمال مخصوص بسيارى است؛ طبق حديث هايى كه آمده است، اعمال بسيارى از جمله خواندن نماز شب و نافله، دعا و استغفار و… در لحظه سحر توصيه شده است.

9 . اعمال ديگرى نيز هستند كه بسيار سفارش و تاكيد شده اند كه برخى از آن ها را براى شما ذكر خواهيم كرد؛ به عنوان مثال نیکی كردن به مؤمنان ديگر، انجام دادن صله رحم، رسیدگى كردن به حال و احوال درماندگان و مستحقان، صدقه دادن و انفاق كردن، خواندن نمازهایى كه واجب و مستحبی اند، صلوات فرستادن بر پیامبر (ص) و آل ايشان، دعا كردن در حق تمام مؤمنان و گذشتگان، قرائت كردن قرآن و ادعیه ها، استغفار كردن، یتیم نوازی كردن و… از جمله بهترین اعمال در ماه رمضان اند.

10 . اعتكاف : اعتكاف نيز از جمله بهترین اعمال در ماه رمضان محسوب مى شود كه به مومنان بسيار در اين باره تاكيد شده است؛ از اين رو پیامبراکرم (ص) می‌فرمایند : ( اعتکاف عشر فی شهر رمضان تعدل حجتین و عمرتین ) يعني اعتکاف در یک دهه از ماه مبارک رمضان برابر با ثواب دو حج و دو عمره است.

بهترين اعمال مشترک در شب های قدر ماه رمضان چيست؟

در ماه مبارک رمضان سه شب را شب قدر مى نامند كه نوزدهم، بيست و يكم، بيست و سوم اين ماه هستند و هر یک اعمال خاص خود را دارند؛ مومنان بايد مطابق آن ها عمل كنند و البته برخى از اين اعمال ذكر شده در هر سه شب قدر مشترک هستند؛ در ادامه مقاله اعمال شب قدر را برايتان ذكر خواهيم كرد :

اعمال مشترک :

1 . غسل کردن : يكی از اعمال مشترک بين اين سه شب، غسل كردن مى باشد؛ بهترين كار اين است كه مومن مقارن غروب آفتاب غسل کند و نماز عشاى خود را با غسل بخواند.

2 .خواندن نماز : نماز خواندن در اين شب ها بسيار تاكيد شده است، دو رکعت نماز که در هر رکعت پس از حمد، هفت مرتبه سوره‌ی توحید خوانده شود و پس از اتمام نماز هفتاد مرتبه عبارت استَغفِرُالله وَ اَتوبُ اِلَیهِ خوانده شود.

3 . خواندن قرآن كريم : در اين سه شب بايد قرآن كريم را مقابل خود باز کرد و سوره ها و دعاهايى از قرآن كه سفارش شده اند خوانده شود، پس از آن باید حاجت خود را از خدا خواست.

4 .قرآن به سر گرفتن : در اين سه شب بايد قرآن به سر گرفته شود و مناجات هايى كه توصيه شده خوانده شوند و پس از آن باید حاجت خود را از خدا خواست.

5 . احیا داشتن : احيا داشتن به معنی بیدار ماندن و عبادت کردن در طول این شب‌ها مى باشد و طبق روایات و احاديثی كه از بسیاری از پیامبر(ص) و معصومین(ع) نقل شده است : هر کسی كه شب قدر را احیا کند، گناهانش آمرزیده شوند.

6 . خواندن صد ركعت نماز : در صورتى كه مسلمانان در طول شب هاى قدر صد ركعت نماز بخوانند، فضیلت و پاداش بسیار خواهند برد و بهترين كار اين است که در هر رکعت پس از خواندن سوره‌ی مبارک حمد، ده مرتبه سوره‌ی توحید خوانده شود.

نماز هاى مشترک شب هاى قدر در ماه رمضان چيست ؟

در شب هاى بسيار سفارش شده كه نمازهاى مستحبى خوانده شوند كه در ادامه قصد داريم برخى از اين نماز ها را برايتان ذكر كنيم :

• ۲ رکعت نماز با نيت و منظور سلامتی امام زمان (عج) و تعجیل در ظهور حضرت خوانده شود.
• ٢ رکعت نماز با نيت شادی روح تمام درگذشتگان و اسیران خاک خواندن و در ضمن ۲۵ مرتبه ذکر “اللهم اغفرلی لجمیع المومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات” قرائت شود.
• ۲ رکعت نماز خوانده شود كه با نيت تقديم به اهل بیت پیامبر(ص) مى باشد و در ضمن دعای توسل خوانده شود.
• ۲ رکعت نماز براي حضرت زهرا(س) خوانده شود كه در رکعت اول پس از خواندن حمد بايد صد مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم پس از حمد بايد صد مرتبه سوره توحید خوانده شود.

در سحرهاى ماه رمضان بايد چه اعمالى انجام داد؟

زمانى كه فرد مسلمان در وعده سحر براى آغاز روزه هاى ماه مبارک رمضان از خواب بيدار مى شود، بايد اعمالى را به جاى آورد كه به شرح زير اند

1 . خوردن سحری : براى روزه گرفتن بهتر است كه سحری ترک نشود زيرا پزشكان تغذيه اين گونه توصیه می كنند كه حتی اگر ممكن است با یک دانه خرمای یا یک لیوان آب روزه گرفته شود و بهترین غذا براى سحری در ماه رمضان خوردن سویق یعنی قاووت و خرما است؛ طبق روایاتى كه از امامان آمده است حق تعالی و ملائکه صلوات می فرستند بر بنده هايى که در سحرها استغفار می کنند و سحری می خورند.

2 . خواندن سوره انا انزلناه : از جمله بهترين اعمال در ماه رمضان خواندن سوره انا انزلناه در وعده سحرها است که هر کس در صورت خواندن این سوره در افطار کردن و سحر مانند ثواب فردى را دارد که در راه خدا در خون خود بغلتد.

3 . خواندن نماز : در زمان سحرگاه می توان نمازها و ادعیه مختلفى از جمله نماز شب و نافله، دعا و استغفار و… توصيه مى شود كه ثواب فراوان دارد.

4 . خواندن برخى از دعاهاى توصيه شده از امامان و پيامبران كه يكى از آن ها دعای شریفیست که از حضرت امام رضا (علیه السلام) نقل شده و ايشان فرموده اند كه اين دعا را حضرت امام محمد باقر(علیه السلام) در سحرهای ماه رمضان (دعای سحر) می خواندند :

اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ مِنْ بَهَائِکَ بِأَبْهَاهُ وَ کُلُّ بَهَائِکَ بَهِیٌّ … یَا اللَّهُ ؛ پس از خواندنش هر حاجتى كه از خدا داريد را از خدا بطلبيد که البتّه برآورده است.

5 . خواندن دعای ابو حمزه ثمالی : طبق روایتی كه از ابو حمزه ثمالی آمده است مى گويند که حضرت امام زین العابدین علیه السّلام در شب هاى ماه مبارک رمضان نماز میخواندند و زمانى كه سحر می شد این دعا را می خوانند :إِلَهِی لَا تُؤَدِّبْنِی بِعُقُوبَتِکَ وَ لَا تَمْکُرْ بِی فِی حِیلَتِکَ …

كدام سوره بيشترين ثواب را در ماه مبارک رمضان دارد؟

در ماه مبارک رمضان بسيار توصيه شده كه افراد روزه دار و مومن قرآن تلاوت كنند زيرا ثواب بسيار دارد و حديثی در اين باره آمده كه مى فرمايد :

مَنْ قَرَأَ اَلْقَدْرَ عِنْدَ سَحُورِهِ وَ عِنْدَ إِفْطَارِهِ إِلاَّ کَانَ بَیْنَهُمَا کَالْمُتَشَحِّطِ بِدَمِهِ فِی سَبِیلِ اَللَّهِ.

هر کسى كه در زمان سحرها و افطار سوره قدر را تلاوت کند به مانند کسى مى باشد که در فاصله این دو وقت در راه خدا به خونش آغشته شده است.

طبق نقلى كه از رسول خدا (ص) در اين باره شده هر كس که این سوره را بخواند به ايشان از ثواب فردى که تمام ماه رمضان را روزه گرفته است و شب قدر را شب زنده داری کرده است داده می‌شود.

امام صادق (ع) نيز در اين باره فرمونده اند : هر کس سوره عنکبوت و روم را در شب بیست و‌سوم ماه رمضان تلاوت کند به خدا سوگند که او اهل بهشت است و هرگز کسى را از این سخن استثنا نمی‌کنم و ترس آن ندارم که خداوند بر سوگند من گناهى نویسد و به راستى، این دو سوره را نزد خدا جایگاه رفیعی است.

در ضمن امام صادق (ع) می‌فرماید : رمضان بهترین ماه است و قلب ماه رمضان، شب قدر است.

در شب هاى ماه رمضان بايد چه اعمالی انجام شود؟

در شب هاى ماه رمضان اعمال بسيارى که جزو بهترین اعمال در ماه رمضان هستند، سفارش شده اند كه در ادامه آن ها را برايتان ذكر خواهيم كرد :

1 . افطار خوردن : براى مومنان مستحب است كه پس از نماز خواندن، افطار خورده شود مگر آن که ضعف بر او غلبه کرده باشد یا جمعی منتظر باشند.

2 . بهترين كار اين است كه فرد روزه دار افطار خود را با مواد غذایی كه پاکیزه و حلال و به دور از گونه شبهات هستند افطار كنند؛ طبق گفته پزشكان درست است که فرد روزه دار با خرمای حلال افطار کند زيرا در اين صورت ثواب نماز فرد چهارصد برابر مى شود؛ بهتر است افطار با خرما، آب، رطب، شیر، حلوا ، نبات و با آب گرم یا هر کدام از این ها آغاز گردد.

3 . براى زمان افطار دعاهاى خاصی سفارش به خواندن شده است كه مخصوص زمان افطار مى باشد و يكی از آن ها اين است : اللهم لک صمت و علی رزقک افطرت و علیک توکلت(خدایا برای تو روزه گرفتم و با روزی تو افطار می کنم و بر تو توکل دارم.

تا خدا ثواب هر کسی را که در این روز روزه داشته است، به او عطا کند، و اگر دعای اللهم رب النور العظیم را که سید و کفعمی روایت کرده اند بخواند، فضیلت بسیار یابد.

از حضرت امیر المومنین علی (علیه السلام) در اين باره روايت شده است كه هر گاه می خواست افطار کند می فرموند: بسم الله; اللهم لک صمنا و علی رزقک افطرنا, فتقبل منا انک السمیع العلیم : به نام خدا، خدایا برای تو روزه گرفتیم و به روزی تو افطار کردیم؛ پس از ما قبول کن، زیرا که تو شنوای دانایی.

4 . زمان خوردن لقمه اول در وعده افطار بايد اين ذكر خوانده شود : بسم الله الرحمن الرحیم; یا واسع المغفرة اغفر لی : به نام خداوند بخشاینده مهربان؛ ای که آمرزش باو گسترده است, بیامرز مرا. تا خدا او را بیامرزد.

طبق روایت هايى كه آمده است، در انتهاى هر روز از روزهای ماه مبارک رمضان، خداوند هزاران هزار نفر را از آتش جهنم آزاد می کند؛ از اين رو از خداوند بالا مرتبه بخواه که تو را یکی از این افراد قرار دهد.

5 . زمانى كه اقدام به خوردن افطار مى شود، بهتر است سوره قدر خوانده شود زیرا که جزو بهترین اعمال در ماه رمضان است.

6 . زمانى كه افطار خورده مى شود بهتر است صدقه داده شود و پس از آن روزه داران را افطار دهد؛ حتى اگر اين افطار چند دانه خرما یا شربتی از آب باشد؛ طبق رواياتی كه از حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) در اين باره آمده است کسی که به فرد روزه دار افطار دهد، اجرش به مانند كسى است كه آن روزه دار برای وی خواهد بود; بدون آن که چیزی از فرد كاسته شود و همچنين از آن او خواهد بود و ثواب عمل نیکویی مى باشد که به جا آورده است.

در ضمن حضوت رسول فرمود : هر مومنى که یک لقمه در ماه مبارک رمضان به مومن ديگرى بدهد، حق تعالی برای ايشان پاداش کسی را می دهد که سی بندهء مومن را آزاد کرده است و همچنين از آن او است كه نزد حق تعالی یک دعایش پذیرفته شده باشد.

7 . بسيار سفارش شده كه در هر شب از ماه مبارک رمضان هزار مرتبه انا انزلناه خوانده شود و زمانى كه فرد فصد افطار خوردن دارد سوره قدر بخواند

8 . در صورتى كه براى فرد مقدور است  در هر شب از ماه مبارک رمضان صد مرتبه سوره حم دخان را بخواند.

9 . در هر شب از ماه رمضان دعای افتتاح خوانده شود چرا گه جزو بهترین اعمال در ماه رمضان محسوب می شود.

10 . طبق روایتى كه در اين باره آمده است، هر فرد مومن در هر شب از ماه مبارک رمضان سوره انا فتحنا را در نماز مستحبی خود بخواند، در طول آن سال حفاظت می شود و از اعمالی که در اين ماه مستحب است و در شب های ماه مبارک رمضان به جا آورده شود، خواندن هزار رکعت نماز در تمام این ماه مى باشد.

خواندن چه ذكرهايى در ماه رمضان سفارش شده است؟

پس از نماز عصر در ماه مبارک رمضان توصيه مى شود، ذكر هاى زير خوانده شود و هر كدام مخصوص يكی از روز هاى هفته مى باشند :

• شنبه‌ها : (یا حَی یا قَیوم:‌ای زنده و‌ای پاینده)
• یکشنبه‌ها : (اِیاکَ نَعبُدُ وَ اِیاکَ نَستَعِین: تنها تو را می‌پرستیم و تنها از تو یاری می‌جوییم)
• دوشنبه‌ها : (سُبحَانَ اللهِ وَ الحَمدُ لِلّهِ: پاک و منزه است خدا و حمد و سپاس مخصوص خداست)
• سه شنبه‌ها : (یا اللهُ یا رَحمَن:‌ای خدا و‌ای بخشنده)
• چهار شنبه‌ها : (حَسبِی الله وَ نِعمَ الوَکِیل: خداوند مرا کافی است و او بهترین وکیل است)
• پنج شنبه‌ها : (یا غَفُورُ یا رَحِیم:‌ای بخشنده و مهربان)
• جمعه‌ها : (یا ذَاالجَلالِ وَ الاِکرام:‌ای دارای جلال و جبروت و کرامت)

کلام آخر

ماه رمضان یکی از ماه های مبارک خداوند است و اعمال بسیاری در این ماه به مردم توصیه شده است؛ ما نیز در این مقاله برخی از این اعمال را برای شما ذکر کردیم تا با عمل کردن به آن ها از فضیلتشان برخوردار شویى؛ در صورتی که در رابطه با بهترین اعمال در ماه رمضان انتقاد یا پیشنهاد دارید می توانید که از طریق این سایت با ما در میان بگذارید و پاسخ سوالات خود را از سایت ما بگیرید.