چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ 【سال1402】✅
دندانها نقش مهمی در سلامتی بدن، زیبایی چهره و تکلم دارند و مراقبت از سلامتی آن‌ها بسیار مهم است اما چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ پاسخ این سوال رعایت بهداشت دهان و دندان، مسواک زدن حداقل 2 بار در روز ، استفاده از نخ دندان، تغذیه سالم و مصرف شیر و لبنیات و هم‌چنین مراجعه حداقل هر 6 ماه یکبار به دندانپزشکی می‌باشد. خوردن غذاهای شیرین و قندی باعث رشد باکتری‌های مضر و تولید اسید روی مینای دندان می‌شود بنابراین سعی کنید، خوردن این مواد غذایی را به حداقل برسانید. ما در این مقاله راهکارهای پیشگیری از پوسیدگی دندان را برای شما بیان می‌کنیم.
پوسیدگی دندان چیست؟
پوسیدگی دندان اگر در سطح مینای دندان باشد، معمولا باعث درد نمی‌شود و علائمی ندارد ولی اگر این پوسیدگی به عاج و پالپ دندان برسد علائمی مانند: بو و طعم بد در دهان، خونریزی لثه، تورم صورت، دندان درد، حساسیت دندان به غذای گرم و سرد را ایجاد می‌کند. پوسیدگی پنج مرحله دارد در مرحله اول روی مینای دندان لکه‌های کوچک و یا لکه‌های سفید و گچی دیده می‌شود که به دلیل تجزیه مواد معدنی مینای دندان ایجاد می‌شود در مرحله دوم در صورت عدم درمان، مینای دندان شکسته می‌شود و حفره‌ها و سوراخ‌هایی در آن ایجاد می‌شود.
لکه‌های سفید در این مرحله به رنگ قهوه‌ای تبدیل می‌شود و در صورت عدم درمان و پیشرفت پوسیدگی، پلاک‌ها و باکتری‌ها به عاج دندان که در زیر مینای دندان قرار دارد و نرم‌تر است، نفوذ می‌کند در این مرحله است که حساسیت دندانی نسبت به غذاهای گرم یا سرد ایجاد می‌شود هم‌چنین لکه‌ها به تدریج به رنگ قهوه ای تیره تبدیل می‌شود با پیشرفت پوسیدگی سوراخ‌ها و حفره‌ها به پالپ دندان که داخلی ترین لایه دندان است و اعصاب و رگ‌های خونی در آن قرار دارند و مواد مغذی را حمل می‌کند، می‌رسد در واقع بافت زنده دندان که همان پالپ است آسیب دیده و در این مرحله است درد دندان شروع می‌شود.
شما ممکن است قرمزی و تورم را در اطراف لثه‌های خود مشاهده کنید درحالی که دندان‌های شما به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه در آمده است در صورت عدم درمان در این مرحله حفره و سوراخ دندان عمیق‌تر شده و باعث ایجاد عفونت در نوک ریشه دندان می‌شود و آبسه پری آپبکال ایجاد می‌شود که علائم آن به صورت دردی است که به فک و صورت انتشار پیدا می‌کند و ممکن است ایجاد تورم صورت و غدد لنفاوی در گردن شود و این مرحله بسیار خطرناک است زیرا آبسه دندان در این حالت می‌تواند به بافت‌های اطراف انتشار یابد.
علت پوسیدگی دندان
عوامل زیادی باعث ایجاد پوسیدگی دندان می‌شوند که شامل موارد زیر هستند:
- در اثر خوردن مواد نشاسته‌ای و قندی مانند: نوشابه‌های گاز‌دار، میوه، شیرینی و… باکتری‌های موجود در دهان کربوهیدرات‌های این مواد غذایی را به اسید تبدیل می‌کند که باعث پوسیدگی دندان می‌شود.
- اسید تولید شده همراه با غذا و بزاق دهان باهم مخلوط می‌شود و یک ماده چسبناک به نام پلاک دندانی را ایجاد می‌کند و در صورت مسواک نزدن و عدم استفاده از نخ دندان، اسیدهای موجود در پلاک‌ها، مینای دندان را حل کرده و حفره و سوراخ‌هایی در مینای دندان ایجاد می‌کند.
- بعضی عوامل باعث ایجاد سوراخ در مینای دندان می‌شوند مانند: خشکی دهان که بر اثر مصرف داروهای ضد افسردگی ایجاد می‌شود و وقتی دهان خشک می‌شود بزاق دهان که مواد غذایی و پلاک‌های دندانی را می‌شوید کاهش یافته و نمی‌تواند اسید تولید شده توسط باکتری‌ها را خنثی کند.
- مصرف نوشیدنی‌های قندی و نشاسته‌ای و استفاده از میان وعده بین وعده‌های غذایی به پوسیدگی دندان کمک می‌کند زیرا با این کار به باکتری‌های دهان، سوخت بیشتری می‌دهید تا با تولید اسید به دندان‌های شما حمله کرده و باعث پوسیدگی آن‌ها شود.
- سابقه خانوادگی پوسیدگی دندان و پرتو درمانی برای درمان سرطان‌های سر و گردن پوسیدگی دندان را تشدید می‌کند.
- پوسیدگی اغلب در دندان‌های آسیاب رخ می‌دهد زیرا این دندانها دارای شیارها و حفره‌ها و شکاف‌های زیادی هستند و ریشه‌های متعددی دارند که ذرات غذایی در آن تجمع می‌کند و تمیز نگه داشتن این دندانها سخت‌تر از دندان‌های جلویی است.
- بعضی از غذاها برای مدت طولانی به دندانها می‌چسبند مانند: چیپس، کلوچه‌ها، شکر و… که در ایجاد پوسیدگی تاثیر زیادی دارند.
- در صورت ریفلاکس معده، اسید معده از مری به داخل دهان جریان می‌یابد و مینای دندان را از بین می‌برد و باعث آسیب بیشتر به عاج دندان شده و آن را در معرض حمله باکتری‌ها قرار می‌دهد.
درمان پوسیدگی دندان
چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ پوسیدگی دندان اگر سطحی باشد، مواد معدنی از دست رفته مینای دندان به کمک بزاق و هم‌چنین رژیم غذایی مناسب و بهداشت دهان و دندان جبران می‌شود و مشکل پوسیدگی سطحی دندان برطرف خواهد شد و در صورت عدم درمان در مرحله قبلی دندانپزشک شما می‌تواند ناحیه پوسیدگی دندان را با فلوراید درمان کند و مراجعه هر 6 ماه یکبار به دندانپزشک باعث رفع پوسیدگی در مراحل اولیه می‌شود.
هنگامی که در مینای دندان سوراخی ایجاد شود شما نیاز به پر کردن دندان دارید. دندانپزشک بافت پوسیده را سوراخ کرده و با مواد پرکننده دندان مانند: رزین کامپوزیت یا آمالگام نقره یا طلا آن را پر و ترمیم می‌کند اما در صورت عدم درمان در این مرحله با پیشرفت پوسیدگی افراد اغلب نسبت به غذاهای سرد و گرم حساسیت پیدا می‌کنند و در ادامه، پوسیدگی به عصب دندان می‌رسد که نیاز به عصب‌کشی و درمان ریشه دارد.
در طول درمان ریشه بهترین دندانپزشک در تهران پالپ دندان را برداشته سپس کانال‌ها و محفظه پالپ را با یک ماده پر کننده مخصوص پر می‌کند و سپس روکش دندان را برای تقویت دندان آسیب دیده به کار می‌برد اگر درمان ریشه امکان پذیر نباشد دندانپزشک مجبور به کشیدن دندان می‌شود و برای جایگزینی دندان‌های کشیده شده از بریج یا ایمپلنت دندانی استفاده می‌کند.
چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟
- رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید به طوری که وعده‌های غذایی شیرین را کاهش دهید از اضافه کردن شکر به چای و قهوه خودداری کنید و برای میان وعده از غذاهای شیرین استفاده نکنید.
- برای این که بدانیم که چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ بهتر است به جای نوشیدن نوشابه و آب میوه آب حاوی فلوراید بنوشید.
- بهداشت دهان و دندان باعث کاهش فعالیت باکتری‌های مضر می‌شود و برای این کار باید بعد از هر وعده غذایی مسواک برنید و از نخ دندان برای تمیز کردن فضای بین دندانها استفاده کنید.
- یکی از راه‌ها برای این که بدانیم چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ جویدن آدامس بودن قند بعد از غذا است زیرا بزاق دهان را افزایش داده و از دندانها در برابر پوسیدگی محافظت می‌کند.
- سعی کنید آب کافی به میزان 6 تا 8 لیوان بنوشید زیرا این کار، بزاق دهان شما را افزایش می‌دهد و از خشکی دهان جلوگیری می‌کند.
- بهترین دندانپزشک در ایران برای محافظت از دندان‌های آسیاب سیلات را که یک پوشش سخت هم رنگ دندان است بر روی شیارها و شکاف‌های دندان که محل تجمع مواد غذایی و باکتری‌ها است، می‌پوشاند و از مینای دندان در برابر پلاک‌ها و اسید‌ها محافظت می‌کند.
- هنگام درمان ارتودنسی، قسمت‌هایی از دندانها و لثه‌ها که زیر سیم‌ها و براکت‌ها قرار دارند به سختی تمیز می‌شود بنابراین در این قسمت‌ها پلاک‌های دندانی جمع می‌شود که خطر پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه را افزایش می‌دهد و شما باید از مسواک بین دندانی و نخ دندان مخصوص ارتودنسی استفاده کنید تا مانع پوسیدگی دندانها شوید.
راه‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان
شاید این سوال مطرح شود که برای کودکان چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان بسیار مهم است، زیرا هنوز دندان‌های دائمی آن‌ها رشد نکرده و بهداشت دهانی مناسب در این مرحله می‌تواند تاثیر بلندمدت بر سلامت دهان و دندان‌های دائمی آن‌ها بگذارد. والدین باید مراقبت از دندان‌های کودکان را از حدود یک سالکی شروع کنند برای این کار، قطع شیر شبانه از حدود یک سالگی و عادت دادن کودک به نوشیدن شیر با فنجان به جای شیشه شیر در کاهش پوسیدگی دندان موثر است.
وقتی کودکان دندان در آوردند والدین باید از مسواک انگشتی یا گاز مرطوب برای تمیز کردن دندان کودکان استفاده کنند. بعد از این که دندان‌های آسیاب کودک رشد کرد بهتر است از مسواک‌های کوچک برای تمیز کردن دندان استفاده شود هم‌چنین مصرف آب بعد از مصرف شیر یا نوشیدنی‌های قندی از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند. استفاده طولانی مدت از شیشه شیر یا شیر مادر به مدت طولانی در خواب باعث پوسیدگی دندان کودک می‌شود هرگز پستانک کودک را به مواد قندی آغشته نکنید زیرا به پوسیدگی دندان کودک کمک خواهد کرد.
کلام آخر
به طور کلی برای این که بدانیم چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ باید به حفظ سلامتی دهان و دندان اهمیت دهیم که شامل: مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، رعایت رژیم غذایی، استفاده از لبنیات و… می‌باشد. پوسیدگی دندان در صورت عدم درمان می‌تواند به مشکلات جدی برای شما تبدیل شود بنابراین مراجعه به دندانپزشک هر 6 ماه یکبار بهترین راه حل برای رفع مشکلات دندانی است.
از شما عزیزان بسیار قدردانیم که ما را تا پایان این مقاله همراهی کردید. ما در این مقاله راهکار‌هایی برای این که چگونه از پوسیدگی دندان جلوگیری کنیم؟ را به شما معرفی کردیم. امیدواریم مطالب ذکر شده اطلاعات مفیدی را در مورد پیشگیری از پوسیدگی دندان به شما داده باشد در صورت داشتن هرگونه انتقاد و پیشنهادی، می‌توانید از طریق سایت تاپتنا با ما در میان بگذارید.
